παστέλ ή κρητιδογροφία

Τεχνική σχεδίου που χρησιμοποιεί μικρά κονδύλια που αποτελούνται από χρωστική ουσία αναμεμειγμένη με ένα συνδετικό μέσο (κόλλα, κερί κ.ά.). Επειδή το ποσοστό του συνδετικού μέσου είναι ελάχιστο, μόλις που να εξασφαλίζει την προσκόλληση του χρώματος στο χαρτί, το χρώμα παραμένει στην ουσία αρκετά καθαρό και συνεπώς φωτεινό. Αυτή η χαρακτηριστική ιδιότητα του π. τονίζεται με τη χρήση χαρτιών που έχουν μικρότερους ή μεγαλύτερους πόρους, με συνέπεια να υποδιαιρούν το χρώμα και να του δίνουν μεγαλύτερο παλμό. Όταν η εργασία τελειώσει, για να σταθεροποιηθούν καλύτερα τα χρώματα στο χαρτί, το σχέδιο μπορεί να ψεκαστεί με ένα σταθεροποιητικό υγρό (με βάση νερό, γάλα ή καζεΐνη ή, ακόμα, οινόπνευμα και ρητίνη), αν και η σταθεροποίηση συνιστάται μόνο για μονόχρωμα σχέδια, επειδή το υγρό ελαττώνει σημαντικά τη ζωηρότητα των χρωμάτων. Ο καλύτερος τρόπος διατήρησης ενός σχεδίου με π. είναι να τοποθετηθεί κάτω από γυαλί για να προστατεύεται από τη σκόνη και την υγρασία. Έργο με την τεχνική παστέλ (κρητιδογραφία): Ροζάλμπα Καριέρα: «Αγόρι της οικογένειας Πεμπλόν». (Βενετία, Πινακοθήκη της Ακαδημίας). «Η χορεύτρια ξεκουράζεται» (Danseuse au repos), πίνακας του μεγάλου γάλλου ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Ε.Ντεγκά, σε τεχνική παστέλ (φωτ. ΑΠΕ).